Poezi nga Nehat Jahiu
AMANETI I DËSHMORIT Aspak nuk më dhimbset jeta. Jo, nëna ime, jo.
Unë ia fala lirisë. Ia dhurova gjakun atdheut tim. Mos
më qaj, nëna ime, mos më qaj. Nuk dua lot, nuk i dua
plagët e shpirtit tënd. Mjaft kemi qarë, që kemi marrë
plagë shekuj me radhë. Plagët i lidhëm nëpër fusha
e male,i pastruam me ujin e bardhë të gurrave, që
burojnë thellë nën shkëmbinjtë e bjeshkëve të lashta.
Oj, nëna ime, unë, po e puth dheun e përgjakur
të tokës sime, tokën e lagur me gjakun tim dhe të
shokëve të mi. Eh, sa i ëmbël qenka dheu i lagur me
gjakun tonë!
Oj nëna ime e dashur. Sa aromë të këndshme
paska ky dhe. Dheu i tokës sime. Dheu i atdheut tim.
Eh, sa djersë e gjak shekuj me radhë u derdhën në
këtë tokë.
Oj, nënëlokja ime. Sa e sa eshtra kemi mbjellë në këtë
tokë të shtrenjtë të të parëve tanë. Sa e sa bereqet kemi
mbjellë në këtë tokë të djersës e të gjakut. Me bereqetin
e kësaj toke jemi rritur, oj nënëlokja ime e dashur.
Jo! Jo, Nuk dua lot.! Eh, nëna ime. Sa varre ka kjo
tokë. Maleve dhe fushave. Shumë prej tyre akoma nuk
i kemi gjetur.
Eh, ende nuk ia dimë vendin. Shenjat këtu janë,
në tokën tonë, në atdheun tonë. Dheu i kësaj toke i
mban në gji dhe ne do t’i gjejmë të gjithë. Të gjitha
këto varre. Varre të kësaj toke janë. Me eshtra plot e
përplot është kjo tokë. Kurrë nuk do të shuhen këto
varre, oj nëna ime. Për çdo ditë ujiten me djersën e
gjakun tonë.
Tani nëna ime, afrohu afër ta puth ballin tënd, atë
ballë me shumë rrudha. T’i puth ato dy sy të përlotur.
Të puth gjithkund, oj nëna ime. Ta puthi shpirtin
tënd e t’i shëroj ato plagë me gjakun tim të njomë.
Të përqafoj, me mallin tim të dashurisë. Me mallin e
tamlit tënd të gjirit që më rrite oj, nëna ime.
Oj, nënëlokja ime e dashur. Ti dhe të gjitha nënat
e shokëve dhe shoqeve të mia që ranë në altarin e lirisë:
Mos mbani në kokë shami të zezë! Jo, jo nëna ime. Atë
nuk e duam ne. Ne nuk duam lot. Atdheut i duhet
liria. Gjakun dhe jetën ne ia falëm atdheut dhe lirisë.
E ju, o nëna fisnike, ju ia falët, djemtë e vajzat lirisë.
Ju ia falët, që ditën kur na përcollët, kur na përqafuat
për herë të fundit. Atëherë kur na thatë se atdheut dhe
lirisë i falet djersa, i falet gjaku, i falet jeta.
Falë i qoftë, oj nëna ime, gjaku dhe jeta ime
atdheut tim, lirisë. Dhe ti bëhu e fortë, nëna ime. E
mos derdh lot.
E di, nëna ime, se ti je e fortë. E di, nëna ime se ti
nuk do të derdhësh një pik loti, e di, e di. Por, një amanet
po ta lë së fundi, nëna ime: Ca të fëlliqur hipokritë, mos
të na shkelin mbi varret tona. Mos të na lexojnë referate
mbi varret tona. Mos të na e prekin dheun e varreve
tona dora e këmba e fëlliqur e atyre që më shanë mua.
Të shanë edhe ty, oj nëna ime. M’i shanë shokët e mi
dhe nënat e tyre. Këta të fëlliqur, që përkulen sot me
servilizëm pranë varreve tona.
Eh, nëna ime!
Ky është amaneti im!
Zëri i Tokës sonë
( Poetit , atdhetarit dhe veprimtarit Remzi Bashës) Zemra me dashuri kurr nuk t’u mbush
për atdhe, ty zemra t’u dogj si prush,
kurrë nuk e harrove tënden Therandën
shpirti poet u dogj për Kosovën-NËNËN.
Shpirtkallur poet e i përvluar
i etur, gjithmonë i pashuar,
larg vendlindjes i larguar
i mërguar, djegur në vend të huaj.
Të mungoi përqafimi, të përvëloi malli
u dogje e u trete si qiriu për së gjalli,
ikur e tretur larg e më larg në megrim
u dogje si zjarri në përmallim.
Zemra seç u dogj flakë
për nënën tënde plakë,
gjakun ia pastrove me lotë
ia lidhi me shaminë që e mbante në kokë.
Atdheut ia puthe plagët mbushur me gjak
ia fshive nga floku i saj pak ngapak,
ia puthe ballin e ata dy sytë
e shtrëngoi dhe e fute thellë në shpirt.
Eh, miku im, kur u takuam çfarë më thoje
buka atje në kurbet është me shtatë kore,
sa herë, or mik, sofrën kur e kemi shtrirë
kafshata e kësaj buke në lotë ka ngrirë.
Sa herë në vendlindje i kujtoj këto varre
digjem flakë prej mallit të babës e të nënës,
digjem…, e kallem…, kallem me trup më gjuhë flake
pse në prehër nuk më vdiq ajo nëna plakë si mes ëndrrës
Kafshatë që nuk kapërdihet është or, mik, mjerimi
kafshatë që të mbetet në fyt është mërgimi,
eh, more mik korja e kësaj buke është shumë e fortë
sepse është e ngjeshur dhe e mbruijtur me lotë të ngrohtë.
Eh, vëlla kjo bukë, bukë me shtatë kore në kurbet
nuk e di sa herë më ka shtrënguar e në fyt më ka mbet,
lotët që më janë derdhur në mërgim në syrin e mrrolur
Pragun e vatrës dhe bukën në sofër, or vëlla e kam njomur.
O, ju të bukurat e mia fusha e ju male
qëndisur në pranverë me lule thurur në gjerdane
ju të dashurat kroje që ju lashë mes një fushe
e ju livadhe të mbushura plot me erë lule.
Ju lisa të gjatë ngritur kokën latë nga qielli
që për ju aq bukur këndoi poeti ynë Naimi,
ju , o lisa të bukur , o ju plisa të bardhë
që në ëndërr për vendlindjen ju shoh çdo natë.
Oh, ti dheu i ëmbël që në dorë dua të marr
atje në vendin tim, dua që ta kem në jetë atë varr,
të marrë erë, o dhe, dheu i ngrohtë i tokës sime
ta puthi atë varr të dashur të nënës time.
Eh, ju fusha e male të bukura të vendit tim
që për çdo ditë e natë ju kërkon shpirti im,
ju që më digjni e më kallni mushkëritë flakë
e që shpirtin tim ma thërrmijoni pak nga pak.
Eh, ju dallëndyshe që tani në pranverë fluturoni
më merrni në krahë e në vendlindje më dërgoni!
të shkoj e të pushoj nën hije atje te Koria e Plakë
që shpirtin po ma bën hi e ma djeg shkrumb e flakë.
T’i shoh vreshtat atje në kodër mbi katund
ta dëgjoj gurgullimën e ujit atje tek ai lumë,
ta dëgjoj zërin e ëmbël e të bukurit bilbilit
kur këndon në vendlindje tani në muajin e prillit.
Ti je një livadh bjeshjke e gurgullimë uji
në varg të poezisë rri në vite e shekuj si rrasë guri,
asht e lëkurë e truallit tënde do të mbetesh
e në vargun e poezisë do të tretesh.
Seç po tretesh poet e po bëhesh hi
vargun e poezisë po e shtrëngon fort në gji,
me erë djerse, ugari dhe e gjaku
në poezinë tënde thuret bujarisht vargu.
Je një lis e një shkëmb guri
Je shqiponjë tek flamuri
Seç po digjesh e po tretesh
ti vargun e shpirtit kurr nuk ua jepje
Së bashku me zogjtë, aty pranë kroit
vargu yt shkriu akullin në majë të Tomorrit
shpirtin gjallë ta mbajti, poet poezia
u dogje si qiri deri sa erdhi në Kosovë liria.
Vargu yt nuk i la të shkelen livadhet
e nga dorë e fëlliqur të preken varret
the se këtu janë të parët e mi
këtu unë kam lashtësi dhe histori.
Mos m’i prisni the lisat e gjatë
se janë rritur në vendin tim të lashtë,
aty dua t’i shoh diellin yjtë e hënën
ta shoh të dashurën time dhe nënën.
Nuk dua the të më turbulloni ujin tek kroi
Tek syri i fëmijëve të shoh gaz e të mos pikojë loti
e dua këngën e zogjve aty tek burimi dhe ferra
dua të vij në Kosovë sa më shpejt Pranvera.
O ,ju fusha e ju male të vendit tim
unë ju lashë e fluturova në mërgim,
nënë e dashura ime vallë, ku më mbete?
zemrën flake, moj nënë, ma mbushe me derte.
Oh, kur u nisa për të shkuar në kurbet
koka me një anë mua seç më mbet,
seç u kalla…, e në vite u dogja për ty
për herë të fundit kur të shikova me sy.
Që nga ditë e zezë kur prej teje jam ndarë
Jam mbytur në lot për ty duke qarë,
shpirti si qiri m”u tret e si qiri u shkri
kur jam larguar prej të dashurës shtëpi.
Prej pragut të derës unë kur kam dalë
oh, seç m’u shkul zemra për ty, oj nënë,
edhe ty kur të putha në ballë o vendlindje
seç m’u kall e mu dogj kjo zemra ime.
Nënës sime i mbetën në sy lotët duke qarë
edhe sot akoma asaj nuk ju kanë tharë,
eh, kur më puthi në faqe, e në ballë e sy
në majë të bjeshkës atë ditë dëbora u ngri.
Mos ma heqni kurrë mallin!
mos ma shani asnjëherë varrin!
se unë dua të jem me krojet aty
aty pranë varreve të të parëve të mi.
Në këtë vend ku është baba e nëna
aty ku do më ndriçojë natën hëna,
nuk dua kurrë të më shkelni mbi varr
se do më digjet shpirti flakë si zjarr.
Mos ma shkulni gurin nga varri
që vetë unë aty e solla nga mali!,
para se të vdes e kam vënë unë aty
dheun e kam lagur me lotët e mi.
Kur kam buzëqeshur e kur kam qarë
kam kërkuar këtu të kem këtë varr,
aty ku më është derdhur djersa e çurguar
Eshtrat e mia aty kanë për të pushuar
.
Dua t\i kem eshtra, ku do zemra ime
aty në vendin tim, aty në vendlindje,
këngën e zogjve aty dua ta dëgjoj
në varrin e tokës sime dua të pushoj.
Koka më dhembte donte të më mbyste
flakë digjesha e gjak më pikonin qepallat e e syve,
kur ti më kërkoje akullin e ngrirë
në shpirtin tënd unë për ta shkrirë.
Kërkoje të shkrihej akulli e dëbora
që të mos merrej abetarja nga dora,
sytë të digjeshin prush nga loti
kërkoje ndihmë nga unë e nga Zoti.
Qielli e toka po digjeshin flakë
hëna dhe yjet nuk bënin dritë atë natë,
dora jote më afrohej pranë ballit tim
më thoje gjak më pikon shpirti im.
Më thoje akulli dorën më ka ngrirë
lapsin në dorë kush ma ka shkrirë?!,
trup e shpirt më kanë mbetur bash si të shituar
abetaren e lapsin në ëndërr po i shoh të bashkuar .
Jam djegur, tretur e jam zhuritur
kam mbetur si një qiri i fikur,
si llamba pa fitil e pandritur
kallur shpirti si lule e venitur.
Shpirti më eshtë tretur e tharë
buzët me gjak të njomë më janë larë,
Kërkoje prej meje një dritare
ti puthje shkronja në abetare.
E unë digjesha së bashku me ty flakë
qielli mbi kokë më binte në këtë natë,
edhe unë me ty po digjesha si qiri
akullin e shpirtit tënd nuk mundja ta shkri.
Më iku kjo natë me lotë në qepalla si shi
sëbashku me korbin aty diku mbi çati,
në gjoksin tim shpirtin ta shtrëngova
në varrin tënd u shkri akulli e dëbora.
Zemër kallur e zemër këputur
i molisur si një krah në flutur,
mbështetur në tëndin krahëror
shpirtin për ta çlodhur kërkon.
Prek ballin e shoh si djerswt akullojn
plaga më nuk të kulloi
ta pastrova me ujë, ujë kroi.
Ta preka shpirtin me dorë
ta futa thelllë në krahëror,
seç t’u derdh shpirti në poezi
vargjet t’i fala vetëm, vetëm ty.
Si hëna seç u buzëqeshe
u bëre si një mollë e pjekur vjeshte,
ka kohë që këtë mollë e prite
lëngun asaj sonte me shije ia thithe.
Së bashku me ty hëna buzëqeshi
flokët e thinjura Kosova t’i përkëdheli,
akulli në shpirtin tënd seç u shkri
vargjet t’u derdhën, poet, në poezi.