SHENIME RRETH LIBRIT "KUR LOTON QIELLI" TE POETES NEXHI BAUSHI

Poetja Nexhi Baushi vjen me një zë të saj në poezi, mjaft origjinale, me një krijimtari interesante
e tematikë të gjerë. Poetja ka ditur që unin e saj në shumë poezi ta përgjithësojë në një un-poetik,
në një kohështrirje për shumë lexues të çdo moshe.

Nga: ILMI DERVISHI



SHENIME RRETH LIBRIT "KUR LOTON QIELLI" TE POETES NEXHI BAUSHI

Edhe poezia me autorë dibranë ka prurjet dhe arritjet e veta sidomos në këto vitet e fundit. Mes tyre mendoj se është një arritje dhe vëllim me poezi “Kur loton qielli” të autores Nexhi Baushi i botuar në fillim të vitit 2012.
Poetja Nexhi Baushi vjen me një zë të saj në poezi, mjaft origjinale, me një krijimtari
interesante e tematikë të gjerë. Poetja ka ditur që unin e saj në shumë poezi ta përgjithësojë në një un-poetik, në një kohështrirje për shumë lexues të çdo moshe.
Tematika e poezive në këtë vëllim është e larmishme, me gjetje interesante por edhe me një këndvështrim poetik mjaft interesant origjinal. Këto poezi vijnë nëpërmjet vargut me finesë e me merakun e vendosjes të çdo fjalë në vendin e
saj për të thënë diçka, për të dhënë një mesazh. Në poezinë e saj vjen jehona e Steblevës, me njerëzit e saj të mirë e punëtore, në flladin e pyjeve “...mushkëritë t’i mbush me oksigjen”, e poetja me poezinë

“Më prit Steblevë”. Ka mall, dashuri,
krenari për t’i thënë tungjatjeta Raduç,
malit kryelart por dhe burrave që bënë
epokë në Steblevë që qëndrojnë të pavdekshëm,
ashtu si Raduçi si shkëlqimtari
Adem Bojaxhi, mendjemprehti Must
Baushi, akademikët Islam Lama e Vahid
Kormaku e patrioti Haziz Lila, por ka
nevojë edhe për shumë gjëra deri sa dhe
“... të shuaj ndër krojet e tua etjen”.

Në poezinë “Privilegji i jetës”, një poezi kushtuar Nënës ndonëse herë bie në vargëzim, në portretizim pozaik, autorja ja ka arritur qëllimit të shprehë dashurinë për nënat në vargjet:

Nëna
I vetmi privilegj në jetë
Më qumështoi dashuri
Që kërkush s’ta jep.

Me vendlindjen e lidh çdo kujtim e bisedë nga prindërit, çdo histori e toponim që poetja e ka hedhur në vargjet e saj te poezia “Atë ditë gjithçka ndrinë” duke kujtuar një festë pagane 6 majin, duke. kujtuar ujëvarën në Orvenik, që veç Perëndia ja jep një vendi të bukur gjithë
mirësitë por dhe pak nostalgji nga fëmijëria. Me mjaft frymëzim shkruan për femrën, jo vetëm në vargjet për gjyshen “Dhjetë fjalë të ngrohta”, për nënën “Të dish të jetosh jetën” për motrën Senkën te “Vajza dhe trëndafili” por edhe për “...e bukura syzezë e Raduçit”, por dhe për “hyneshën e Kallkanit” dhe “drenusha e Dragonit”, “Vashëz e Çajrave” deri te poezia e saj “gjerdan i paharruar në zgjimin pranveror”.
Përjetimet dhe motivet e dashurisë zënë një vend të dukshëm në krijimtarinë e Nexhit që nga poezia “Dashuria e parë” që i thotë lamtumirë shokut të fëmijërisë, e deri te poezitë “Në tavernën që quhej Vjosë”, “E ndjej” Besa dashurore”, Jo si dikur”. “Do të dua...
Jo kurrë asnjëherë Si dikur...”

Vetëm një femër e emancipuar, e kulturuar dhe me shpirt poetik, që e njeh deri në imtësi shpirtin, butësinë dhe kryeneçësinë brenda asaj krijese hyjnore që quhet grua, e pajisur me dhunti që zotëron aftësinë e di se ç’përfaqëson në vetvete dhe e di ç’kërkon nga bota mashkullore. Këtë e jep me pak detaje dhe në poezinë “Sa pak kërkon një grua”, “Pak vëmendje dhe përkëdheli”, “një petal trëndafili” që shushurimat t’i kthej në simfoni bethoviane, të zbres yllësitë “në gjoksin e saj – rritësi jete”. Por mund të të thotë dhe një “MOS” që me zë apo pa zë po doli nga shpirti del me një duf që ka dhe stuhinë brenda që rrëzon pemë ëndrrash pa fruta në kopshtin e jetës.
Mos e prek shpirtin
S’ishe i zoti ta qetësosh
Mos e prek trupin
S’ishe i zoti ta pushtosh”
“Mos” f. 41

Një risi në vëllim me poezi “Kur loton qielli” të Nexhi Baushit, që veçon nga vëllimet e botuar këto është se ajo lëvron dhe poemën. Poema “Dardhë-Shekull” me gjithë uljet
dhe ngritjet emocionale gjatë leximit, ka vlerat e saj një bashkëbisedim me Dardhën, një bashkëbisedim me veten me një çiltërsi shpirtërore, që në oborrin e vendlindjes ka mbushur shekulin, ajo është shtatlartë e çdo vit e lulëzuar që përcjell kronikane kujtesën, me një apel për atë çfarë është e domosdoshme sot në ditët tona.

“Është Dardha-Shekull-Sfidante – shkruan Kristaq F. Shabani, e cila apelon kthimin njerëzor pranë saj... Sa dardhë të tilla ka në këto troje të cilat apelojnë”.

Libri i shkruar në shqip “Në shqipen time të bukur” – siç thotë poetja në poezinë e saj në f. 71, por disa nga poezitë janë përkthyer edhe në anglisht e italisht që janë dhe për një lexues edhe më të
gjerë.